Achillea
– Krwawnik
Achillea
millefolium, syn.: Achillea lanulosa, Achillea magna –
Krwawnik pospolity tworzy proste i sztywne łodygi mogące
osiągać wysokość 30–90 cm. Porastają je małe, z kształtu
lancetowate, potrójnie pierzastosieczne listki. Wierzchołki pędów
wieńczą białe (czasem bladoróżowe) liczne drobne kwiatuszki
zebrane w dość dekoracyjne baldachowate kwiatostany.
Występowanie:
nasza pospolita krajowa bylina. Najłatwiej można ją spotkać na
nieużytkach, skrajach lasów, miedzach, a także na zaniedbanych
trawnikach w największych nawet miastach.
Surowiec:
kwiaty i ziele.
Zawartość:
m.in.olejek eteryczny o słabym, swoistym („korzennym”) zapachu,
gorycz achilleina, kwasy: mrówkowy, octowy, izowalerianowy, prócz
tego furanokumaryna, flawonoidy, cholina, garbniki, witamina K i sole
mineralne (najwięcej magnezu).
Działanie
i zastosowanie: Postacią leku jest odwar z kwiatów bądź ziela (1
łyżkę stołową rozdrobnionego suszu zalać 1 szklanką wody i
gotować pod przykryciem przez 3–5 minut, następnie przecedzić i
w razie konieczności pić 2–3 razy dziennie po 1/2 szklanki).
Odwar
ów zwiększa wydzielanie żółci i soków trawiennych, jednocześnie
pobudzając organizm do obfitszego wydzielania moczu. Dalej –
działa przeciwkrwotocznie, słabo przeciwbólowo i rozkurczowo w
obrębie przewodu pokarmowego. Ma działanie bakteriostatyczne i
przeciwzapalne oraz pozytywnie wpływa na proces trawienia,
ułatwiając organizmowi przyswajanie składników odżywczych z
pokarmu, nieznacznie obniża ciśnienie krwi, działa napotnie i
przeciwgorączkowo.
Odwar
ów bywa stosowany w schorzeniach jelit i żołądka, którym
towarzyszą drobne krwawienia ze śluzówki oraz w przypadku skurczów
jelit, dróg moczowych i dróg żółciowych, grypie, anginie,
przeziębieniu.
Jest
również pomocny w niestrawności, wzdęciach i nudnościach.
Herbatka
z samych kwiatów ma działanie porównywalne z działaniem rumianku.
Ale
wróćmy do omawiania działania i zastosowania odwaru z ziela. Jest
to doskonały środek korzystnie wpływający na przemianę materii i
poprawiający apetyt. Ale nie tylko wewnętrznie lecz również
zewnętrznie można go stosować. Nadaje się do przemywania trudno
gojących i zainfekowanych zranień, krost i wyprysków, a także do
płukania jamy ustnej, gardła i dziąseł w ich stanach zapalnych.
Wreszcie – do irygacji pochwy w przypadku zapalenia, upławów i
krwawień.
Medycyna
ludowa ma dla krwawnika o wiele szersze zastosowanie. Używa go
bowiem w przeziębieniu, kamicy nerkowej, żylakach odbytu, gruźlicy
płuc, nadciśnieniu tętniczym i kamicy moczowej.
Co
mówią stare księgi?
„Ziele
to ma smak lekko ściągający i korzenno gorzkawy, w czem celują
kwiaty. Tamuje krwi płynienia i plucia, (...) zatrzymuje hemoroidy
zbyt płynące, (...) znosi uparte i długie reumatyzmy, pijąc
kwiaty tej rośliny zamiast herbaty. (...) Spazmy w hipochondrii
dziwnie uśmierza, (...) a świeże (ziele) roztarte lub z masłem
smażone, rany zagaja, (...) biegunki z bólami mocnemi wstrzymuje,
(...) tamuje krwi płynienie chroniczne, czyli długie. (...)
Użycie
kwiatu krwawnika na herbatę jest takowe: Na szczyptę jedną dobrą
lub też dwie, nalać wrzącej wody pół kwarty, przykrywszy dobrze
naczynie aż do zupełnego ostygnięcia, po czym pić po pół
mniejszej szklaneczki.” (J. Dziarkowski, dz. cyt., s. 100–102)
Inne
gatunki:
Achillea
erba-rotta moschata – Krwawnik „przydrożny”, piżmowy
– herbatka z kwitnącego ziela pobudza wydzielanie soków
żołądkowych i pozytywnie wpływa i na trawienie i na perystaltykę
jelit.
Achillea
ptarmica – Krwawnik kichawiec to pospolita bylina.
Łodygi ma proste, wzniesione, rozgałęziające się. Liście
natomiast lancetowate o piłkowanych brzegach. Kwiaty zaś
dekoracyjne, białej barwy. Skupione są one na szczytach pędów. Po
przekwitnięciu wiążą się z nich owoce typu niełupki.
Występowanie:
Ogromne połacie Europy i Azji charakteryzujące się klimatem
umiarkowanym. Najłatwiej można go spotkać w miejscach wilgotnych –
nad brzegami wód i na podmokłych łąkach.
Surowiec:
kłącze.
Zawartość:
m.in. prowitamina A, witamina C (niewiele), olejek eteryczny, nieco
garbników i sole mineralne.
Działanie
i zastosowanie: Postacią leku jest wywar (1 łyżeczkę
rozdrobnionego suszu zalać 1 szklanką wody i gotować pod
przykryciem przez 5–7 minut, przecedzić, w razie potrzeby pić 2
razy dziennie po szklance). Jest on specyfikiem wiatropędnym,
moczopędnym i słabym przeczyszczającym, a także słabym
przeciwbólowym.
Jego
picie zalecane jest w chorobach nerek i dróg moczowych, osłabieniu,
wyczerpaniu fizycznym oraz psychicznym i dolegliwościach gośćcowych.
Achillea
santolina – Krwawnik
santolina
pochodzi z Azji Mniejszej, wyciąg alkoholowy z ziela tej rośliny
posiada bardzo silne działanie przeciwzapalne. Prawdopodobnie wyciąg
wodny obniża poziom cukru we krwi, nie jest to jednak informacja
pewna.
Achillea
sibirica, syn.:
Achillea alpina
–
Krwawnik
syberyjski, alpejski,
chiński, pochodzi
z Syberii, Mongolii, Korei, Japonii i północnych rejonów Ameryki
Północnej.
Cała
roślina ma
właściwości
bakteriobójcze,
bakteriostatyczne,
przeciwkrwotoczne
i
przeciwzapalne.
Wywar z
ziela
jest stosowany w leczeniu dolegliwości
żołądkowych
i
na pobudzenie trawienia, ale także – w
formie przymoczek –
na
ropnie,
jak
również, w
postaci herbatki,
w nasilonych
krwawieniach
menstruacyjnych,
i wrzodach
żołądka.
Uwaga! Porady zamieszczone w tej książce nie mają na celu zastąpienia medycznych porad lekarza. Skonsultuj się więc z nim, zanim zastosujesz propozycje tu przedstawione. Ani autor, ani wydawca nie ponoszą odpowiedzialności za szkody, straty lub choroby spowodowane leczeniem się na własną rękę.
