Matricaria
– Rumianek
Matricaria
discoidaea, syn.: Chamomilla suaveoleus, Matricaria matricarioides
– Rumianek bezpromieniowy jest rośliną roczną. Tworzy łodygi
wzniesione, dorastające do 5–30 cm wysokości, rozgałęziające
się. Są one pokryte 2–3–krotnie pierzastodzielnymi, drobnymi i
niepozornymi liśćmi. Koszyczki kwiatowe pojawiają się na
szczytach pędów. Są one małe, złożone wyłącznie z
żółtozielonkawych kwiatów rurkowych, które po przekwitnięciu
zawiązują się w owoce typu niełupki.
Występowanie:
Ród swój wiedzie z Ameryki Północnej, skąd został zawleczony do
Starego Świata – Azji, Europy i Afryki. W Polsce zaaklimatyzował
się wspaniale i teraz stanowi nader pospolity chwast, który
nietrudno spotkać na przydrożach, wzdłuż szlaków kolejowych, na
przychaciach i nieużytkach.
Surowiec:
koszyczki kwiatowe.
Zawartość:
m.in.: olejek eteryczny o silnym, przyjemnym aromacie wydzielanym
przez całą roślinę, glikozydy, gorycze i garbniki.
Działanie
i zastosowanie: Najczęściej używaną postacią leku jest napar.
Przygotowuje się go z 1 łyżeczki do herbaty suszonych koszyczków
kwiatowych, które należy zalać 1 szklanką wrzącej wody i parzyć
pod przykryciem przez 15–2– minut, później zaś przecedzić i
pić w razie potrzeby po 1/2 szklanki 2–3 razy dziennie.
Napar
ów jest zalecany jako środek zwalczający robaki –pasożyty
przewodu pokarmowego, ponadto jako specyfik wiatropędny, rozkurczowy
(działający na żołądek i jelita), słabo uspokajający i
regulujący procesy trawienia. Ponadto pomocniczo można go stosować
w schorzeniach nerek, wątroby i pęcherzyka żółciowego.
Jako
środek napotny herbatka rumiankowa może być pita przy grypie,
anginie i zwykłym przeziębieniu. Zewnętrznie natomiast stosuje się
ją do przemywania zainfekowanych ran, oraz na okłady na krosty,
owrzodzenia, egzemy.
Inne
gatunki:
Matricaria
chamomilla, syn.: Chamomilla recutita, Matricaria recutita –
Rumianek pospolity to roślina roczna o pędach wzniesionych,
rozgałęziających się, mogących dorastać do 15–20 cm
wysokości. Liście ma delikatne, pierzastodzielne, kwiaty zaś
dwubarwne – żółto–białe. Po przekwitnięciu wiążą się one
w owoce typu niełupki.
Występowanie:
cała umiarkowana strefa klimatyczna naszego kontynentu. W Polsce
pospolity.
Surowiec:
koszyczki kwiatowe.
Zawartość:
m.in. olejek eteryczny (a w nim chamazulen), flawonoidy, kumaryny,
terpeny, kwasy organiczne, gorycze.
Działanie
i zastosowanie: Najpopularniejszą postacią leku jest napar, który
przygotowuje się w poniższy sposób: 1 łyżeczkę ususzonych
koszyczków kwiatowych zalewamy 1 szklanką wrzącej wody i parzymy
pod przykryciem około 15 minut, następnie zaś przecedzamy i w
razie potrzeby pijemy 2–3 razy dziennie po 2/3 szklanki.
Napar
ów to środek o dość wszechstronnym zastosowaniu.
Zaleca
się go jako specyfik napotny, przeciwzapalny w stanach zapalnych
dróg moczowych. Dalej – stosuje się go do leczenia biegunki i
zaburzeń trawiennych. Wzmaga on bowiem wydzielania się żółci,
pobudza wytwarzanie się soków trawiennych, działa rozkurczowo,
przeciwbakteryjne i likwiduje wzdęcia.
Ten
sam napar rumiankowy stosuje się zewnętrznie do przemywania
zainfekowanych ran, krost i owrzodzeń. Jest również doskonałym
specyfikiem stosowanym na okłady w zapaleniu spojówek.
Co
mówią stare księgi?
„Kąpiele
z kwiatem rumiankowym brane, służą na wzmocnienie nerwów i
otwarcie porów ciała, rozmiękczając je, i lekko drażniąc aby
poty nastąpiły. (...) Do uśmierzania rznięcia żołądka,
uspokojenia wiatrów, pędzenia odchodu połogowego, picia tego
kwiatu (...) nigdy dość zalecać nie przestanę. Uśmierza nadto
spazmy, lekko ściągając drażliwością swoją, przywracając im
należną czynność, uśmierzając (...) nadnaturalne ich w spazmach
wzruszenie. Dzieciom, nawet nowo narodzonym, lekko jednak wodą
wrzącą przelanym, i cukrem osłodzonym, dawany być może po
łyżeczce w rznięciach i wiatrach. (...) Służy (...) na
uśmierzanie boleści w kiszkach, na kolki i parcia, tamuje biegunki
zgniłe (...) Rumianek mocno gotowany można przykładać w
dolegliwościach żywota (brzucha –A.J.S.) maczając w nim często
chusty (...) pomaga także tym sposobem przykładany, na zmiękczenie
i przyśpiesza ropienia zbierających się wrzodów (...)” (J.
Dziarkowski, dz. cyt., s. 158–160).
Porady zamieszone w tym leksykonie nie mają na celu zastąpienia medycznych porad lekarza. Skonsultuj się więc z nim, zanim zastosujesz propozycje tu przedstawione. Autor nie ponosi odpowiedzialności za szkody, straty lub choroby spowodowane leczeniem się na własną rękę.
Powrót do zakładek:
