Olea
– Oliwka
Olea
europea – Oliwka europejska jest jedną z najwcześniej
udomowionych przez człowieka roślin, mających dlań ogromne
znaczenie użytkowe. Oliwki to wiecznie zielone drzewa osiągające
wysokość do 12 metrów. Ich liście są skórzaste, lancetowate, u
góry ciemnozielone, w spodzie zaś białozielone lub szarawe. Kwiaty
mają drobne, zebrane w wiechowate kwiatostany i nieposiadające
wartości ozdobnej. Owoce o najczęściej fioletowoczarnej barwie,
także zwane oliwkami, dostarczają najwyższej jakości tłuszczu
roślinnego – oliwy. Prócz tego można je spożywać po nasoleniu
i ukiszeniu, ale również i w stanie świeżym.
Występowanie:
ród swój wiedzie z basenu Morza Śródziemnego, a być może także
i z Kaukazu.
Surowiec:
owoce, liście.
Zawartość:
w owocach – olej tłusty, w liściach – witaminy, sole mineralne,
nieco garbników.
Działanie
i zastosowanie: Oliwki zawierają w miąższu do 66% tłuszczu, który
wytłacza się w podwyższonej temperaturze. Uzyskana w ten sposób
oliwa posiada najwyższą jakość i służy przede wszystkim do
celów spożywczych.
Ale
ma ona także pewne znaczenie lecznicze. Otóż stosuje się ją
wewnętrznie (po 1 łyżeczce do herbaty 2–3 razy dziennie) przy
niektórych schorzeniach żołądka: nieżycie, nadkwaśności i
chorobie wrzodowej.
Pomocniczo
można jej używać w ten sam sposób również w kamicy żółciowej
i stwardnieniu tętnic. Przyjęta w większych ilościach działa
delikatnie przeczyszczająco i jest zalecana w uporczywych
zaparciach.
Zewnętrznie
stosuje się ją do wcierania w nadmiernie wysuszoną i spierzchniętą
skórę, przy ukąszeniach owadów i w grzybicy skóry (w tym
ostatnim przypadku oczywiście wyłącznie pomocniczo).
Wreszcie
pewne działanie lecznicze przejawia również napar ze świeżych
liści, obniżające ciśnienie krwi, regulujące oddychanie i
działające moczopędnie (wg.: P. Czikow, J. Łaptiew, Rośliny
lecznicze i bogate w witaminy, Warszawa 1987, s. 249–251). Ten sam
napar stosuje się również jako lek przeciwgorączkowy, łagodzący
napięcie nerwowe, oraz łagodzący bóle w chorobie wrzodowej
żołądka i dwunastnicy.
Co
mówią stare księgi?
„Zewnętrzne
użycie oliwy jest bardzo rozległe. Bierze się np. sama oliwa, lub
robi się z białkiem [jaja kurzego – A.J.S.] maść, której z
pomyślnym skutkiem użyć można na oparzeliznę. Używa się także
oliwa na oschłe i popadane [spękane – A.J.S.] wargi ręce,
zabezpiecza nawet członki w początku zimy przeciw odmrożeniu.
Nacierają się członki stężałe ciepłą oliwą, dla nadania im
pierwiastkowej gibkości.
Podobne
nacierania pomocne, są niekiedy i puchlinę mającym, lecz doktorów
poradzić się trzeba w jakim sposobie i czyli mają być
przedsiębrane w poprzedzającym przypadku.” (Krzysztof Jakub
Mellin, dz. cyt., s. 24–25).
Porady zamieszone w tym leksykonie nie mają na celu zastąpienia medycznych porad lekarza. Skonsultuj się więc z nim, zanim zastosujesz propozycje tu przedstawione. Autor nie ponosi odpowiedzialności za szkody, straty lub choroby spowodowane leczeniem się na własną rękę.
Powrót do zakładek:
