Anchusa
– Farbownik
Anchusa
officinalis – Farbownik lekarski jest byliną, czasem rośliną
dwuletnią, wiodącą swój ród ze strefy umiarkowanej naszego
kontynentu. W pierwszym roku życia farbownika, z ziemi wyrasta
jedynie rozeta liści odziomkowych, które z kształtu są
lancetowate. W latach następnych, ze środka owych rozet wyrastają
proste, sztywne, wzniesione, osiągające 60–90 cm wysokości –
łodygi okryte lancetowatymi siedzącymi liśćmi. U wierzchołków
pędów pojawiają się dość dekoracyjne, początkowo czerwone,
bądź purpurowo fioletowe, z czasem uzyskujące piękną błękitną
barwę, kwiaty skupione w luźne baldachogrona. Po przekwitnięciu
wiążą się z nich owoce typu rozłupki.
Występowanie:
W Polsce dość pospolity, spotykany na rumowiskach, słonecznych
stokach wzgórzach i przydrożach.
Surowiec:
ziele lub ziele z korzeniem.
Zawartość:
m.in. alkaloidy, cynoglossyna, konsolidyna, alantoina, cholina,
antocyjany, śluzy, kwas krzemowy, garbniki, gumy.
Działanie
i zastosowanie: Najpopularniejszą postacią leku jest napar z ziela
farbownika lekarskiego. Przygotowujemy go w poniższy sposób: 1
łyżeczkę do herbaty rozdrobnionego suszu zalewamy 1 szklanką
wrzątku i parzymy pod przykryciem przez 15–20 minut. Następnie
płyn przecedzamy i pijemy go w razie potrzeby po 1/2 szklanki 3 razy
dziennie.
Napar
ów zalecany jest, ze względu na swe działanie wykrztuśne, do
leczenia kaszlu i schorzeń oskrzeli. Medycyna ludowa za lek
najodpowiedniejszy do kuracji ostrych nieżytów oskrzeli uważa
odwar (pity 3 razy dziennie po 1/2 szklanki) sporządzony z ziela z
korzeniem omawianej rośliny.
Niegdyś
napar z ziela farbownika uważany był za lek nasercowy, co jednak
nie znalazło potwierdzenia.
Wreszcie
na koniec wspomnieć trzeba i o tym, iż młode liście są jadalne.
Zawierają one duże ilości witaminy C i soli mineralnych. Jest
zalecane spożywanie ich na surowo. Z powodzeniem można ich używać
do przezwyciężenia osłabienia wiosennego i w celu tzw.
„czyszczenia krwi”. Mają one niestety jedną, ale za to poważną
wadę, taką mianowicie, iż całe są szorstko owłosione, co bardzo
przeszkadza w jedzeniu.
Porady zamieszone w tym leksykonie nie mają na celu zastąpienia medycznych porad lekarza. Skonsultuj się więc z nim, zanim zastosujesz propozycje tu przedstawione. Autor nie ponosi odpowiedzialności za szkody, straty lub choroby spowodowane leczeniem się na własną rękę.
