Digitalis
– Naparstnica
Digitalis
purpurea – Naparstnica purpurowa to roślina dwuletnia, która
w pierwszym roku wytwarza wyłącznie rozetę liści, w drugim
natomiast, oprócz nich także pęd kwiatostanowy, mogący dorastać
do 60 cm. Kwiaty ma piękne, dzwonkowate, bardzo dekoracyjne, Po
przekwitnięciu wiążą się z nich owoce typu torebki, z licznymi
drobnymi nasionami w środku.
Występowanie:
to nasza krajowa roślina, którą na stanowiskach naturalnych
najłatwiej można spotkać w górskich lasach.
Surowiec:
liście.
Zawartość:
m.in. kwasy organiczne, śluz, saponozydy sterolowe i glikozydy
nasercowe: gitalina, diginina, digitalina, digitoksyna i gitoksyna.
Działanie
i zastosowanie: Naparstnica purpurowa ma zastosowanie w leczeniu
chorób serca – wady zastawki dwudzielnej, stwardnienia tętnic
wieńcowych serca, przewlekłej niewydolności sercowej, a prócz
tego nadciśnienia tętniczego krwi. (wg.: P. Czikow, J. Łaptiew,
Rośliny lecznicze i bogate w witaminy, Warszawa 1987, s. 243)
Ponieważ
naparstnica purpurowa (a także i wszelkie inne gatunki z nią
spokrewnione) jest silnie toksyczna i nie ma na nią (na wszystkie
inne naparstnice także) swoistej odtrutki, wolno się nią leczyć
wyłącznie za wiedzą i zgodą lekarza.
Inne
gatunki:
Digitalis
ciliata – Naparstnica kaukaska dziko rosnąca na Kaukazie,
mniejsza od wszystkich opisanych w tej książce gatunków
naparstnic, kwitnie na bladożółto. Występują w niej takie same
związki chemiczne jak w naparstnicy purpurowej, ma również takie
samo jak ta ostatnia działanie i zastosowanie.
Digitalis
grandiflora – Naparstnica zwyczajna to nasza rodzima bylina.Jej
organem trwałym jest kłącze. Z niego to wyrastają wzniesione,
proste łodygi, okryte lancetowatymi liśćmi, z których górne są
siedzące, dolne zaś ogonkowe. Kwiaty omawianej rośliny są duże,
dekoracyjne, jasnożółte, z brunatnymi plamami na wewnętrznej
stronie płatków. Po przekwitnięciu wiążą się z nich owoce typu
torebki.
Występowanie:
Roślina krajowa spotykana na obrzeżach lasów, widnych polanach i
wśród rzadkich zarośli.
Surowiec:
liście.
Zawartość:
m.in. glikozydy nasercowe, saponiny, kwasy organiczne, luteolina,
inozytol oraz śluz.
Działanie
i zastosowanie: identyczne jak naparstnicy purpurowej.
Digitalis
lanata – Naparstnica wełnista to bylina. W pierwszym roku
życia tworzy wyłącznie odziomkowe podłużnie lancetowate liście.
W drugim roku ze środka owej rozety wyrasta okazały, w
sprzyjających warunkach mogący dorastać do 2 m., pęd
kwiatostanowy, na którym znajdują się liście dolne ogonkowe i
górne siedzące. Szczyt łodygi wieńczy przepiękny kwiatostan
złożony z licznych, gęsto owłosionych białym kutnerem
brudnożółtych, fioletowo żyłkowanych, dzwonkowatych kwiatów. Te
ostatnie po przekwitnięciu wiążą się w owoce typu torebki, z
licznymi drobnymi nasionami w środku.
Występowanie:
jej ojczyzną są kraje Europy Południowo–Wschodniej. W naszym
kraju spotyka się ją wyłącznie w uprawie.
Surowiec:
liście.
Zawartość:
m.in. blisko czterdzieści glikozydów nasercowych, flawonoidy i sole
mineralne.
Działanie
i zastosowanie: identyczne jak naparstnicy purpurowej, lecz o wiele
silniejsze. Jest to roślina trująca, więc można się nią leczyć
wyłącznie za wiedzą i zgodą lekarza.
Porady zamieszone w tym leksykonie nie mają na celu zastąpienia medycznych porad lekarza. Skonsultuj się więc z nim, zanim zastosujesz propozycje tu przedstawione. Autor nie ponosi odpowiedzialności za szkody, straty lub choroby spowodowane leczeniem się na własną rękę.
