Malus
– Jabłoń
Malus
silvestris – Jabłoń domowa jest naszym rodzimym gatunkiem,
który jako jeden z wielu dał początek niemniej licznym odmianom
uprawnym, szlachetnym, których liczba przekroczyła już dziesięć
tysięcy. Sądzę, iż nie ma potrzeby opisywania tego, jakże
pospolitego u nas drzewa owocowego, dlatego od razu przystąpię do
omówienia jego właściwości dietetycznych i leczniczych.
Występowanie:
strefa umiarkowana Europy i Azji.
Surowiec:
owoce.
Zawartość:
m.in. kwasy organiczne, pektyny, garbniki, olejki eteryczne, cukry,
prowitamina A, witamina C oraz sole mineralne.
Działanie
i zastosowanie: Wskazane jest zjadanie dużej ilości surowych jabłek
jako środka pomocniczego w leczeniu żółtaczki.
Są
one także doskonałym środkiem wzmacniającym dla rekonwalescentów,
a także osób wyczerpanych fizycznie i psychicznie. A oto stary
XIX–wieczny przepis na specyfik z nich:
2–3
jabłka średniej wielkości zalewa się wodą i dotuje na wolnym
ogniu przez godzinę. Później odcedza się je, wyciska przez
płótno, dodaje do tego trochę tartego chleba, kilka łyżek wina
gronowego oraz cukru do smaku i ową mieszaninę zjada. Kuracja winna
trwać 7–8 dni.
Świeże
jabłka systematycznie spożywane po 2–3 razy dziennie sprawiają,
iż stajemy się odporniejsi i nie tak łatwo zapadamy na
przeziębienie.
Jabłka
pieczone i zjadane po 2–3 na czczo, popite szklanką letniej,
przegotowanej wody, leczą lekkie zaparcia. Natomiast ciepłe powidła
(po 2 łyżki stołowe 3 razy dziennie) z jabłek dzikich są dobrym
środkiem przeciwbiegunkowym.
Herbatka
z obierek jabłecznych pita 3 razy dziennie po 1 szklance ma
niewielkie działanie przeciwbólowe i jest wskazana pomocniczo w
leczeniu choroby reumatycznej oraz do płukania jamy ustnej i gardła
w ich stanach zapalnych i w anginie.
Wreszcie
na koniec wspomnieć muszę i o zewnętrznym zastosowaniu jabłek.
Otóż miazga z odmian o kwaskowym smaku leczy wypryski skórne i
dodatkowo korzystnie wpływa na cerę.
Inne
gatunki:
Malus
baccata, syn.: Pyrus baccata – Jabłoń syberyjska – jabłoń
jagodowa jest rośliną na tyle interesującą, że warto zacytować,
co na jej temat pisze Józef Gerald-Wyżycki:
„Ojczyzną
drzewa tego jest Syberya południowa. (...) Drzewo to, a raczej
krzew, urasta w naszym klimacie do wysokości stóp 15 i pół stopy
grubości. Kora popielato–brunatna, gładka, liście u dołu
opatrzone dwiema lancetowatymi równowąskiemi przysadkami. Szypułki
jednokwiatowe 1–2 calowe, po kilka w gronko zebrane; kwiaty białe,
przyjemnie pachnące, kwitną w maju. Owoc – jabłuszka wielkości
sporej wiśni, zrazu zielone, gdy dojrzeją żółte, z jednej strony
pięknie zarumienione (...) dojrzewa w październiku. Miąższ owoców
żółtawo–różowy, smak ma kwaskowtay, przyjemny.
Jabłuszka
dojrzałe marynują się z cukrem lub miodem; i służą na desert
lub do pieczystego. Sok wyciśniony używać się może do zaprawy
ponczu, lub zwyczajnego napoju.” (Józef Gerald-Wyżycki, dz. cyt.,
t. I, s. 71)
Można
dodać tylko to, że działanie i zastosowanie jabłoni syberyjskiej
jest takie samo, jak jabłoni domowej.
Porady zamieszone w tym leksykonie nie mają na celu zastąpienia medycznych porad lekarza. Skonsultuj się więc z nim, zanim zastosujesz propozycje tu przedstawione. Autor nie ponosi odpowiedzialności za szkody, straty lub choroby spowodowane leczeniem się na własną rękę.
Powrót do zakładek:
