Bergenia
– Bergenia
Bergenia
crassifolia, syn.: Bergenia bifolia, Saxifraga crassifolia –
Bergenia grubolistna to dość dekoracyjnie wyglądająca bylina
tworząca nadzwyczaj okazałe, mogące osiągać do kilku metrów
długości i do 3,5 cm średnicy, bardzo płytko zagłębiające się
w podłożu kłącze. Z tego ostatniego wyrastają osadzone na
długich ogonkach sztywne, mięsiste, błyszczące,
szerokoeliptyczne, skupione w rozetę odziomkowe liście. Liście owe
przy końcu okresu wegetacyjnego przebarwiają się na żywoczerwony
kolor. Ze środka rozet wyrastają nagie pędy kwiatostanowe
zwieńczone wiechowatymi kwiatostanami złożonymi z licznych
drobnych kwiatów barwy od lilaróż do purpurowej. Po przekwitnięciu
zawiązują się owoce typu torebki.
Występowanie:
Bergenia ród swój wiedzie z Syberii – z Ałtaju i Zabajkala,
gdzie po dziś dzień występuje, w stanie dzikim, na stanowiskach
naturalnych zasiedlając najgorsze z możliwych, bo kamieniste gleby.
Spotkać ją można na osypujących się stokach górskich, rzadziej
w lesie. Ze względu na cenne właściwości bergenię grubolistną
wprowadzono do uprawy w różnych rejonach Rosji, Ukrainy i w krajach
nadbałtyckich – Litwie, Łotwie i Estonii. Posiada ona znaczenie
lecznicze, ozdobne, jest wykorzystywana w garbarstwie i farbiarstwie.
Surowiec:
przede wszystkim kłącze, mniejsze znaczenie posiadają starsze
liście.
Zawartość:
kłącza bergenii są nadzwyczaj bogate w garbniki, których
zawierają do 25%, ponadto m. in.: wyodrębnić z nich można
glikozyd bergeninę, cukry, skrobię i polifenole. W liściach prócz
garbników występuje glikozyd arbutyna (do 22%).
Działanie
i zastosowanie: odwary z wysuszonych i drobno pokruszonych kłączy
(1 łyżeczka do herbaty suszu na 1 szklankę wrzątku, gotować pod
przykryciem 3–5 min., przecedzić, pić w razie potrzeby 3 razy
dziennie po 1/3 szklanki) zalecane są w schorzeniach pęcherza
moczowego, żołądka i jelit. Zewnętrznie używa się ich do
przemywań oraz irygacji kobiecych narządów rodnych w ich stanach
zapalnych i w upławach. A ponadto do przemywań w stanach zapalnych,
owrzodzeniach, krostach i wypryskach na skórze.
Takie
samo zastosowanie ma mocna herbata z suszonych liści (1 łyżka
stołowa ziół na 1 szklankę wrzątku, parzyć pod przykryciem
15–20 minut, przecedzić, pić w razie potrzeby 3 razy dziennie po
1/3 szklanki). Słabszy napar przygotowywany z liści bergenii
grubolistnej może stanowić namiastkę herbaty chińskiej i smakuje
oraz pachnie znakomicie.
Porady zamieszone w tym leksykonie nie mają na celu zastąpienia medycznych porad lekarza. Skonsultuj się więc z nim, zanim zastosujesz propozycje tu przedstawione. Autor nie ponosi odpowiedzialności za szkody, straty lub choroby spowodowane leczeniem się na własną rękę.
