Betonica
– Bukwica
Betonica
officinalis – Bukwica zwyczajna, zwana też lekarską to
wieloletnia roślina dorastająca do 30–90 cm wysokości. Tworzy
łodygi wzniesione, czterokanciaste, na ogół pojedyncze, owłosione.
Pokrywają je liście podłużnie jajowate, tępo zakończone, u
nasady sercowate, karbowane. Na szczytach łodyg wyrastają
kwiatostany w formie nibykłosów, zbudowane z wargowych kwiatuszków,
jasnopurpurowych. Kwitnienie tek rośliny trwa od czerwca do
września. Owoc to rozłupnia. Organem trwałym bukwicy jest krótkie,
drewniejące kłącze, z którego każdej wiosny wyrasta część
nadziemna, obumierająca wraz z nastaniem jesiennych mrozów.
Występowanie:
Pospolita roślina krajowa. Najłatwiej można ją napotkać w
widnych lasach liściastych i mieszanych, rzadkich zaroślach i na
łąkach.
Surowiec:
liście, ziele i kłącze.
Zawartość:
m. in.: gorycze, betaina, cholina, irodoid, śluz, olejek eteryczny
oraz (wyłącznie w liściach) prowitamina A i witamina C, sole
mineralne.
Działanie
i zastosowanie: Odwar z kłącza to niezły środek wymiotny, mający
również zastosowanie w leczeniu zaburzeń trawienia i biegunek.
Napar
z ziela (1 łyżeczkę do herbaty suszu zalać 1 szklanką wrzącej
wody, parzyć pod przykryciem 15–20 minut, przecedzić i opić w
razie potrzeby 3 razy dziennie po 1/2 szklanki) to środek regulujący
proces trawienia, zalecany pomocniczo w leczeniu żółtaczki, a
także i innych dolegliwości, m.in.: nadkwaśności, astmy,
zapalenia płuc i oskrzeli, nieżytów górnych dróg oddechowych, a
nawet gruźlicy Dalej – ten sam napar uważany jest za skuteczny
specyfik w kuracji gośćca, padaczki, nerwic wegetatywnych i
uporczywych bólów głowy na tle reumatycznym, ale również i
migrenowym. Wreszcie także chorób pęcherza moczowego i moczowodów,
paraliżu, podagry.
Inne
gatunki:
Porady zamieszone w tym leksykonie nie mają na celu zastąpienia medycznych porad lekarza. Skonsultuj się więc z nim, zanim zastosujesz propozycje tu przedstawione. Autor nie ponosi odpowiedzialności za szkody, straty lub choroby spowodowane leczeniem się na własną rękę.