Calendula
– Nagietek
Calendula
officinalis – Nagietek lekarski to piękna choć niezbyt
okazała roślina ozdobna. Nagietek jest rośliną roczną, o
cienkich, ale sztywnych, wzniesionych, rozgałęziających się
pędach. Liście ma z kształtu szerokolancetowate, szorstkie i
kruche. Oranżowe lub żółte kwiaty wieńczą szczyty gałązek.
Kiedy przekwitną wiążą się z nich szarobrązowe owoce typu
niełupki.
Występowanie:
roślina ród swój wiedzie z pobrzeży śródziemnomorskich; w
Polsce znajduje się wyłącznie w uprawie.
Surowiec:
zielarski stanowią płatki kwiatowe.
Zawartość:
m.in. śladowe ilości tłuszczów, gorycz kalendulinę, żywice,
olejek eteryczny o słabym, lecz charakterystycznym zapachu,
prowitaminę A, śluzy, kwas salicylowy, saponiny i fitosterole.
Działanie
i zastosowanie: Chciałbym zaznaczyć, że płatki kwiatowe
pozyskiwane z kwiatów pełnych, lub takich, które mają brązowe
„środki”, są bezwartościowe i nie można ich wykorzystywać w
lecznictwie.
Herbatka
z płatków (1 łyżeczkę rozdrobnionego suszu zalać 1 szklanką
wrzątku, parzyć pod przykryciem przez 15–20 minut, w razie
potrzeby pić 2–3 razy dziennie po 1/2 szklanki) posiada działanie
moczopędne i napotne. Korzystnie oddziałuje na skórę, działa
łagodnie uspokajająco, łagodzi bolesne skurcze żołądka i jelit,
leczy lekkie zatrucia pokarmowe, reguluje ciśnienie krwi, przynosi
ulgę w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy, leczy
niestrawność, pobudza czynność wydzielniczą pęcherzyka
żółciowego. Można ją stosować także do leczenia zapalenia
wątroby i kolki jelitowej.
Ma
ponadto zastosowanie zewnętrzne. Można jej używać do płukania
gardła w anginie, jamy ustnej i dziąseł w ich stanach zapalnych, a
także irygacji pochwy w zakażeniu rzęsistkowym i nadżerkach,
zapaleniu spojówek, grzybicy stóp, pleśniawkach i opryszczce.
Zamiast
naparu można używać nalewki na płatkach kwiatowych, którą
przyjmuje się po 15–20 (maksymalnie 30) kropli 3 razy dziennie.
Ostatnią
postacią leku, jaka tu zostanie omówiona, jest olej nagietkowy.
Produkujemy go w taki sposób, że świeżymi, czystymi płatkami
kwiatowymi napełniamy słoik, następnie ubijamy je mocno i słoik
zakręcamy, by postawić go na słońcu. Po kilku dniach na dnie
naczynia zbierze się oleista, pomarańczowa ciecz, czyli to, co
chcieliśmy uzyskać. Olej ów służy do leczenia oparzeń i
odmrożeń. Prócz tego można go stosować do zmiękczania skóry,
oczyszczania jej i łagodzenia podrażnień.
Porady zamieszone w tym leksykonie nie mają na celu zastąpienia medycznych porad lekarza. Skonsultuj się więc z nim, zanim zastosujesz propozycje tu przedstawione. Autor nie ponosi odpowiedzialności za szkody, straty lub choroby spowodowane leczeniem się na własną rękę.
