Chelidonium
– Glistnik
Chelidonium
majus – Glistnik, zwany jaskółczym zielem jest byliną
dorastającą do 100 cm wysokości (zwykle jednak o wiele niższe),
której organ trwały stanowi kłącze. Z niego to wyrasta część
nadziemna – cienka, rozgałęziona łodyga pokryta pierzastymi
siedzącymi liśćmi. Na szczytach gałązek wyrastają niepozorne,
żółte kwiaty, wiążące się w owoce typu torebki, z czarnymi
nasionami w środku.
Występowanie:
to pospolity chwast krajowy, który bez trudu można spotkać na
przydrożach i w cienistych zapuszczonych ogrodach.
Surowiec:
ziele.
Zawartość:
m.in. alkaloidy (chelidonina, hemochelidonina, metoksychelidonina,
chelirubina, chelidamina, berberyna, protopina, sparteina,
sangwinaryna, oksysangwinaryna), kwasy organiczne (chelidonowy,
bursztynowy, cytrynowy i jabłkowy), flawonoidy, saponiny, witamina
C, prowitamina A, nieco olejku eterycznego, aminy biogenne
(histamina, tyramina) i sole mineralne.
Działanie
i zastosowanie: W kłączu, liściach i pędach glistnika znajduje
się jaskrawopomarańczowy sok mleczny, zalecany przez medycynę
ludową do przyżegania brodawek („kurzajek”) i kłykcin. Przy
zewnętrznym stosowaniu owego soku należy zachować ostrożność,
może on bowiem uszkodzić skórę.
Najpopularniejszą
postacią leku jest napar z ziela glistnika (1 łyżeczkę do herbaty
suszu zalewamy 1 szklanką wrzątku i parzymy pod przykryciem przez
15–20 minut, przecedzamy i pijemy 2–3 razy dziennie po 1/4
szklanki).
W
tym miejscu jednak chcę zaznaczyć, że ze względu na trujące,
lekko narkotyczne i paraliżujące układ nerwowy działanie
omawianej rośliny, nie wolno się nią leczyć na własną rękę,
ale zawsze za wiedzą i zgodą lekarza.
Stosując
glistnik zewnętrznie należy bardzo uważać, aby sokiem mlecznym
nie zatrzeć oczu i śluzówek jamy ustnej i nosa.
Mimo,
iż – jak wspomniałem wcześniej – nie wolno się leczyć
glistnikiem na własną rękę, należy wiedzieć, iż napar z ziela
przyjmowany wewnętrznie to dość skuteczny środek zalecany przy
dolegliwościach ze strony wątroby i pęcherzyka żółciowego.
Dalej
– wpływa ów napar korzystnie na zwiększenie zawartości
hemoglobiny we krwi, działa bakteriostatycznie i grzybobójczo,
uspokajająco, znieczulająco oraz wzmaga perystaltykę jelit. Poza
tym działa też przeciwalergicznie, a niektóre wyizolowane z
glistnika alkaloidy mają znaczenie w leczeniu chorób nowotworowych
(przede wszystkim skóry i żołądka).
Kuracja
glistnikiem jest całkowicie zakazana kobietom ciężarnym, osobom
chorym na nadciśnienie tętnicze, jaskrę, zapalenie oraz wrzody
żołądka i dwunastnicy (chociaż w tym ostatnim przypadku minimalne
dawki mogą przynieść ulgę, łagodząc bóle, ze względu na
działanie znieczulające jednego z alkaloidów).
Porady zamieszone w tym leksykonie nie mają na celu zastąpienia medycznych porad lekarza. Skonsultuj się więc z nim, zanim zastosujesz propozycje tu przedstawione. Autor nie ponosi odpowiedzialności za szkody, straty lub choroby spowodowane leczeniem się na własną rękę.
