Cichorium
– Cykoria
Cichorium
endivia – Cykoria endywia dostarcza mało znanej w Polsce sałaty.
Dzika endywia jest rośliną dwuletnią w optymalnych warunkach
siedliskowych mogącą osiągać nawet do 100 cm wysokości. Dolne
liście ma długie, zatokowo ząbkowane, górne natomiast
szerokojajowate. Kwiaty barwy bladoniebieskiej, bardzo przypominają
wyglądem kwiaty cykorii podróżnika. Występowanie: Ojczyzną
endywii są kraje basenu Morza Śródziemnego, gdzie cieszy się dużą
popularnością i jest chętnie spożywana.
Surowiec:
liście
Zawartość:
prowitamina A, witaminy B1, B2 oraz C, a ponadto sole mineralne.
Działanie
i zastosowanie: Endywia jest dietetyczną rośliną sałatową.
Spożywa się jej liście, które mają gorzkawy posmak. W liściach
znajdują się przede wszystkimWykorzystuje się ją tak samo, jak
zwyczajną sałatę.
Inne
gatunki:
Cichorium
intybus – Cykoria podróżnik jest byliną, której organ
trwały stanowi korzeń. Pędy tworzy sztywne, niezbyt wysokie,
silnie rozgałęzione. Liście ma wąskie, lancetowate, o głęboko
powcinanych brzegach. Dość okazałe błękitne kwiaty, które
wyrastają w górnych częściach łodyg, sprawiają, iż cykoria
jest nadzwyczaj piękną rośliną. Ponieważ jej walory dekoracyjne
są duże, ogrodnicy pokusili się o wyhodowanie odmian, których
kwiaty miałyby inne barwy – bladoniebieską, białą, bądź
czerwoną.
Występowanie:
pospolita roślina, którą można spotkać na terenie całego kraju,
gdzie porasta przydroża (i stąd właśnie się wzięła nazwa
gatunkowa „podróżnik”), suche zbocza wzgórz i miedze.
Surowiec:
korzeń.
Zawartość:
m.in. cukry, garbniki, glikozyd intybina, a także inulina.
Działanie
i zastosowanie: Cykoria jest rośliną użytkową, o sporym
zastosowaniu. Jej młodziutkie listki stanowią bardzo wartościową
sałatę, natomiast wysuszone i upalone korzenie są namiastką kawy.
Ponadto korzenie owe, po pozbawieniu ich twardego i gorzkiego
rdzenia, można gotować i spożywać jako jarzynę, bądź dodawać
do sałatek i zup.
Ponieważ
omawiana roślina posiada również niebanalne właściwości
lecznicze, należy opowiedzieć także i o nich.
Ze
względu na znaczną zawartość inuliny odwar z korzeni cykorii jest
cennym lekiem, który należy pomocniczo stosować w cukrzycy.
A
oto przepis na jego przygotowanie: 1 łyżeczkę do herbaty
rozdrobnionych suchych korzeni zalewa się 1 szklanką wody,
podgrzewa do zawrzenia, a następnie czeka 2 godziny, aż naciągnie.
Po przecedzeniu podgrzewa się ów odwar do temperatury 35–40° i
dopiero pije (2 razy dziennie po 1 szklance).
Odwar
ów ma nie tylko działanie przeciwcukrzycowe, lecz również
odflegmiające. Dalej – zwiększa on wydzielanie żółci i jej
przepływ z pęcherzyka żółciowego do dwunastnicy. Pobudza
wydzielanie soków trawiennych, poprawia apetyt i ułatwia
przyswajanie składników pokarmowych przez organizm. Dodatkowo
działa łagodnie przeczyszczająco i moczopędnie.
Wskazany
jest w kamicy żółciowej i nerkowej, a także w schorzeniach
śledziony. Na osoby wyczerpane fizycznie i psychicznie działa lekko
pobudzająco, dlatego zalecany jest w kuracjach wzmacniających,
ponadto również w leczeniu reumatyzmu i żylaków odbytu
(pomocniczo).
Nadzwyczaj
zdrowa jest sałatka z młodych listków cykorii, która jest bogata
w witaminę C i mikroelementy.
Porady zamieszone w tym leksykonie nie mają na celu zastąpienia medycznych porad lekarza. Skonsultuj się więc z nim, zanim zastosujesz propozycje tu przedstawione. Autor nie ponosi odpowiedzialności za szkody, straty lub choroby spowodowane leczeniem się na własną rękę.
