Delphinium – Ostróżeczka, Ostróżka

Delphinium – Ostróżeczka, Ostróżka

Delphinium consolida, syn.: Consolida regalis – Ostróżeczka polna jest rośliną dość niepozorną o łodygach cienkich, prostych, w szczytowej części rozgałęziających się i porośniętych drobniutkimi potrójnie trójsiecznymi listkami. Grzbieciaste kwiaty z ostrogami pojawiające się na wierzchołkach pędów mają barwę błękitnolila. Owocem jest mieszek z drobnymi ciemnoszarymi nasionami w środku. (Poza wymienionymi w tym haśle gatunkami, na świecie rośnie jeszcze około 250 innych. Są to bardzo piękne i oczywiście silnie trujące rośliny, zwracające uwagę tym, że w wielu przebadanych gatunkach znaleziono alkaloidy przypominające w działaniu kurarę.I właśnie z niektórych z nich wyizolowano takie alkaloidy (czyli podobne w działaniu do kumaryny, czy toksyferyny).

Występowanie: Pospolity chwast upraw zbożowych. Rośnie w całej Polsce.

Surowiec: kwiaty, ziele i nasiona.

Zawartość: ziele – alkaloid delfina i witamina C; kwiaty i nasiona – alkaloidy (delsolinę, delsoninę, konsolidynę, likoktoninę i delkozynę), oraz glikoalkaloid delfininę, wreszcie w samych nasionach znajdują się jeszcze tłuszcze.

Działanie i zastosowanie: Ostróżeczka jest rośliną trującą, ale również posiadającą niewielkie znaczenie lecznicze.Ze względu na właściwości toksyczne ostróżeczki polnej nie wolno się nią leczyć bez zgody lekarza.

Napar z kwiatów (1 łyżeczkę do herbaty suszy zalać 1 szklanką wrzącej wody i parzyć pod przykryciem przez 15 minut, pić w razie potrzeby 3 razy dziennie po 1/3 szklanki) jest środkiem obniżającym ciśnienie tętnicze krwi, moczopędnym, słabo żółciopędnym, przeciwrobacznym i przeczyszczającym.

Zewnętrznie należy go stosować do przemywań oczu przy zapaleniu spojówek.

Wyciągi z nasion ostróżeczki zabijają wszy.

Inne gatunki:

Delphinium ajacis – Ostróżeczka ogrodowa – działanie i zastosowanie zbliżone do ostróżeczki polnej.

Delphinium barbeyi – gatunek północnoamerykański – działanie i zastosowanie zbliżone do ostróżeczki polnej.

Delphinium confusum – Ostróżeczka Tien–szanska rośnie tylko w obrębie Tiien–Szana. Spotkać ją można na subalpejskich łąkach i w górskich dolinach. Kwitnie na fioletowo. Z kwitnącego ziela można wyodrębnić do 0,9% alkaloidu kondelfiny – dzięki temu alkaloidowi o działaniu znieczulającym ma zastosowanie w chirurgii.

Delphinium dictyocarpum – Ostróżeczka kazachska to wieloletnia roślina o wzniesionej łodydze dorastająca do 60–100 centymetrów wysokości. Kwitnie na ciemnoniebiesko. W okresie kwitnienia w zielu znajduje się 0,65% alkaloidu metillokomityny – dzięki temu alkaloidowi o działaniu znieczulającym ma zastosowanie w chirurgii.

Delphinium elatum – Ostróżka wyniosła – działanie i zastosowanie zbliżone do ostróżeczki polnej.

Delphinium elongatum – działanie i zastosowanie zbliżone do ostróżeczki polnej.

Delphinium grandiflorum – Ostróżka wielkokwiatowa – działanie i zastosowanie zbliżone do ostróżeczki polnej.

Delphinium semibarbatum – Ostróżeczka pamirska rośnie w górach Pamiru i Tien–szan, gdzie znaleźć ją można na trawiastych i kamienistych stokach. Rożni się od kazachskiej tym, że kwitnie na żółto. W okresie kwitnienia w zielu znajduje się 0,65% alkaloidu metillokomityny – dzięki temu alkaloidowi o działaniu znieczulającym ma zastosowanie w chirurgii.

Porady zamieszone w tym leksykonie nie mają na celu zastąpienia medycznych porad lekarza. Skonsultuj się więc z nim, zanim zastosujesz propozycje tu przedstawione. Autor nie ponosi odpowiedzialności za szkody, straty lub choroby spowodowane leczeniem się na własną rękę.

Powrót do zakładek:
D

Wielki leksykon roślin leczniczych