Eleutherococcus
– Eleuterokok
Eleutherococcus
senticosus – Eleuterokok kolczasty – w dalekowschodniej
tajdze, na jesieni, zwraca na siebie uwagę wysoki (2–2,5 m),
bardzo piękny krzew – z rodziny araliowatych, gęsto okryty
jagodokształtnymi, czarnymi owockami, skupionymi w okazałe kuliste
owocostany. Pojedyncze owocki osiągają średnicę do 1 cm i
wydzielają słabą, przyjemną woń. Liście rośliny są
pięciopalczaste, o eliptycznych lub odwrotnie owalnych listkach.
Gałązki okryte są gęsto bardzo ostrymi kolcami. Na wierzchołkach
pędów pojawiają się skupione w kuliste kwiatostany drobne,
niepozorne kwiatuszki: bądź to jednopłciowe (i wówczas mają
barwę żółtawą), bądź obupłciowe (wtedy są bladoliliowe).
Kwiaty wydzielają silną, swoistą woń. Kwitnienie przypada na
miesiące letnie, zaś dojrzewanie owoców na wczesną jesień. Krzew
posiada bardzo długie kłącza i korzenie, dorastające do 5 m
długości i wydające nader liczne odrosty, przekształcające się
rychło w gąszcz nie do przebycia.
Występowanie:
Ojczyzną eleuterokoku kolczastego są: południowy Sachalin, Kraj
Nadmorski, Kraj Chabarowski, Okręg Amurski, północno–wschodnia
część Chin, Półwysep Koreański i Wyspy Japońskie. Zasiedla
lasy mieszane, porastając głównie wyręby, polany, obrzeża lasów,
ale także osypiska górskich zboczy. Roślina – choć nie zanadto
wybredna – zdecydowanie najlepiej rozwija się na glebach zasobnych
w składniki pokarmowe i w miejscach, gdzie jest dużo światła.
Surowiec:
kłącza.
Zawartość:
m.in. glikozydy, trójterpeny, kumaryny, olejek eteryczny, smoły,
skrobię i żywice. W liściach i kwiatach występują flawonoidy, w
pędach zielnych natomiast dodatkowo jeszcze kumaryny.
Działanie
i zastosowanie: Eleuterokok kolczasty znaną i cenioną rośliną
stał się od niedawna. Wcześniej nie był stosowany i to nie tylko
przez medycynę europejską, ale i przez medycynę ludów Dalekiego
Wschodu. Jego cenne właściwości odkryli badacze rosyjscy podczas
poszukiwań mogących zastąpić drogi i trudny do zdobycia żeń–szeń.
Proszek,
napar, odwar i nalewka z kłączy eleuterokoku kolczastego mają
przede wszystkim działanie stymulujące i tonizujące.
Charakterystyczne dla nich jest to, iż już po jednokrotnym zażyciu
dawki leczniczej znacznie podnoszą sprawność fizyczną organizmu.
Systematyczne przyjmowanie przez kila – kilkadziesiąt dni
nadzwyczaj korzystnie wpływa na samopoczucie, wybitnie je
poprawiając i zwiększając zdolność do pracy tak fizycznej, jak i
umysłowej na długi okres. Bardzo korzystnie oddziałuje na cały
organizm. Pobudza system odpornościowy, reguluje ciśnienie krwi,
obniża poziom cukru we krwi. Działa przeciwzapalnie.
Przyjmowanie
preparatów z eleuterokoku korzystnie wpływa na organizm w
dolegliwościach związanych z chorobami przewodu pokarmowego, przy
przegrzaniu lub zbytnim ochłodzeniu ciała. Szczególnie jednak są
one zalecane w przemęczeniu tak fizycznym, jak i psychicznym,
neurastenii i dla rekonwalescentów po przebytych ciężkich
chorobach, zwiększonej senności, wreszcie dla pobudzenia
ośrodkowego układu nerwowego. Zaleca się je także w zwalczaniu
dolegliwości związanych z okresem przekwitania u kobiet, zmęczenia,
stanów lękowych, bezsenności i nowotworów.
Postaci
leków: Nalewkę przygotowuje się z 2 (wagowych) części czystego
spirytusu i 1 części ususzonego i jak najdrobniej rozkruszonego
kłącza. Maceracja w szczelnie zamkniętym naczyniu powinna trwać
3–4 tygodnie, potem alkohol przecedzamy i zlewamy do butelki, którą
szczelnie korkujemy. Nalewkę – w razie potrzeby – przyjmuje się
po 15–20 kropli na wodę lub cukier 2 razy dziennie przez 7–10
dni. Później musi nastąpić kilkunastodniowa przerwa i kurację
można powtórzyć.
Odwar
przygotowujemy z 1 łyżki stołowej kłącza i 1 szklanki wody,
gotujemy to pod przykryciem 5–7 minut, potem odcedzamy i pijemy po
1/3 szklanki 2 razy dziennie przez taki sam okres jak nalewkę.
Porady zamieszone w tym leksykonie nie mają na celu zastąpienia medycznych porad lekarza. Skonsultuj się więc z nim, zanim zastosujesz propozycje tu przedstawione. Autor nie ponosi odpowiedzialności za szkody, straty lub choroby spowodowane leczeniem się na własną rękę.
