Ficus
– Figa
Ficus
carica – Figa pospolita to jedna z najwcześniej udomowionych
przez człowieka roślin użytkowych. Tworzy drzewa dorastające do
wysokości 10–14 m lub silne krzewy, w zależności od odmiany i
środowiska w jakim rośnie. Liście ma ciemnozielone, szorstkie,
3–7–klapowe, a owoce niezbyt duże, z kształtu podobne nieco do
gruszek.
Figowiec
(bo i taką nazwę nosi omawiana roślina) nie będąc wybrednym co
do gleby (pod warunkiem, iż nie jest kwaśna i podmokła) porasta
najbardziej nawet jałowe tereny, najlepiej się czując na ziemiach
o dużej zawartości wapnia.
Występowanie:
Za ojczyznę figi pospolitej uważa się ogromne obszary Azji – od
wybrzeży Morza Śródziemnego poczynając, przez Iran, Afganistan
idąc, a na północnych krańcach Indii kończąc.
Surowiec:
owoce, liście, sok mleczny.
Zawartość:
Owoce zawierają m in.: dużo cukrów, pektyny, prowitaminę A,
witaminy C, B1, B2, B6, PP oraz sole mineralne (wapń, potas, mangan,
żelazo i fosfor). W korze figi znajdują się glikozydy, saponiny,
furanokumaryny. W lateksie natomiast do 12% kauczuku, żywice i gumy.
W liściach wreszcie znajdujemy m.in.: furanokumaryny, substancje
żywiczne, kwasy organiczne, rutynę i witaminę C.
Działanie
i zastosowanie: Owoce figowca mają dla ludzi duże znaczenie. Przede
wszystkim stanowią pokarm i to bardzo cenny, bo mający wysoką
wartość energetyczną, a poza tym łatwy do przechowywania w
postaci suszu.
Cała
roślina posiada szeroki wachlarz właściwości leczniczych.
Wymienię tylko te najważniejsze: sok owocowy działa wzmacniająco
na serce i naczynia wieńcowe, stosowany jest również z dużym
powodzeniem w leczeniu anemii. Figi gotowane w mleku uśmierzają
kaszel i bóle gardła.
Nalewka
przygotowana z liści i spirytusu łagodzi duszności w astmie. Odwar
z młodych listków pity na czczo zabija glisty. Odwar z liści
ususzonych używa się jako środka przeciwko kaszlowi z
przeziębienia. Nalewka z 40° wódki na świeżych liściach obniża
gorączkę (stosunek wagowy liści do wódki – 1:4).
Sok
mleczny (lateks) wypływający po zranieniu kory przyspiesza gojenie
się ran, zaś nasiona działają łagodnie przeczyszczająco.
Świeże
owoce to doskonały środek dietetyczny.
A
co na temat figi można wyczytać w starych księgach?
„Figi
świeże i suszone w wielkiej ilości zażyte, obciążają żołądek.
(...) Soczyste liście drzewa figowego utłuczone w kamiennym
moździerzu, wydadzą sok, który przez płótno przecedzony wybornym
jest lekarstwem na brodawki, namazując je spod spodu z rana i w
wieczór.” (Krzysztof Jakub Mellin, dz. cyt., s. 73)
Inne
gatunki:
Ficus
sycomorus – Figa morwowa – sykomora to drzewo
dorastające do 15–20 metrów wysokości, o liściach jajowatych,
wcinanych. „Owoce” omawianej rośliny są bardzo podobne do
„owoców” figi pospolitej, są jadalne i bardzo smaczne.
Występowanie:
Występuje na znacznym obszarze – od Arabii Saudyjskiej na północy,
aż po pustynię Kalahari.
Działanie
i zastosowanie: Posiada takie same biologicznie aktywne substancje
jak figa pospolita. Ma również, tak samo jak ta ostatnia, podobne
zastosowanie i działanie lecznicze.
Porady zamieszone w tym leksykonie nie mają na celu zastąpienia medycznych porad lekarza. Skonsultuj się więc z nim, zanim zastosujesz propozycje tu przedstawione. Autor nie ponosi odpowiedzialności za szkody, straty lub choroby spowodowane leczeniem się na własną rękę.
