Fortunella
– Kumkwat
Fortunella
japonica – Kumkwat japoński należy do rodziny rutowatych,
rodzaju Fortunella. Mimo, iż jest bardzo blisko spokrewniony z
cytrusami, tak że łatwo się z nimi krzyżuje, a po kształcie
liści, kwiatów, zapachu jest dla laika łatwy do pomylenia np. z
mandarynką – cytrusem nie jest. Kumkwaty są wiecznie zielonymi
krzewami osiągającymi 1,5–2 metry wysokości. Liście mają
uderzająco podobne do mandarynkowych: ciemnozielone, skórzaste,
błyszczące. Kwiaty duże, białe, z masywnym słupkiem otoczonym
wieńcem pylników, o bardzo silnym, słodkawym, przyjemnym zapachu.
Cechą
charakterystyczną tej rośliny jest niezwykła wprost plenność.
Owoce zawiązują się partenokarpicznie (bez zapylania). Są one
kuliste, o skórce pomarańczowej, miąższu tej samej barwy, w
którym tkwią nasiona i wyglądają jak miniaturowe mandarynki.
Miąższ jest kwaskowaty, a skórka pozbawiona goryczki, o
intensywnym, ostrym, a jednocześnie przyjemnym zapachu. Owoce
kumkwatu zjada się w całości, bez obierania, i chociaż w zasadzie
nie uważa się ich za deserowe, są dość smaczne. Jeśli do
herbaty wciśnie się sok kumkwatowy, to jest ona o niebo lepsza niż
z dodatkiem soku cytrynowego.
Kumkwaty
mają jeszcze jedną zaletę. Mianowicie tę, że gdy już „dorosną”
kwitną i owocują bez przerwy. Na tym samym krzewie znajdują się
kwiaty i owoce w różnych stadiach rozwoju – od zabarwionych na
pomarańczowo (zupełnie dojrzałych), do maleńkich zawiązków.
Występowanie:
pochodzi z Południowo–Wschodniej Azji, gdzie od dawna był znany i
uprawiany.
Surowiec:
owoce.
Zawartość:
kwas cytrynowy, cukrów, sporo witamin z grupy B, witamina C oraz
prowitaminę A. Prócz tego jeszcze pektyny i składniki mineralne –
wapń, potas i fosfor; w łupinie zaś dodatkowo olejek eteryczny i
kwas pomarańczowy.
Działanie
i zastosowanie: Chociaż owoce owe mają przede wszystkim znaczenie
spożywcze, przejawiają też pewne właściwości dietetyczne i
lecznicze.
Z
miąższu owoców wyodrębnić można duże ilości witamin i
mikroelementów. W oranżowej łupinie znajduje się prowitamina A,
olejek eteryczny o przyjemnym, intensywnym zapachu i kwas
pomarańczowy o wybitnych przeciwmiażdżycowych właściwościach,
dodatkowo dobroczynnie oddziałujący na procesy trawienne.
Wreszcie
wspomnieć należy i o pewnych niewielkich właściwościach
leczniczych świeżego, niekonserwowanego soku kumkwatowego. Jest to
dobry środek przeciwgorączkowy, poprawiający trawienie, a także
zalecany do pomocniczego stosowania w stwardnieniu tętnic,
nadciśnienia tętniczego i szkorbutu.
Inne
gatunki:
Porady zamieszone w tym leksykonie nie mają na celu zastąpienia medycznych porad lekarza. Skonsultuj się więc z nim, zanim zastosujesz propozycje tu przedstawione. Autor nie ponosi odpowiedzialności za szkody, straty lub choroby spowodowane leczeniem się na własną rękę.