Zingiber
– Imbir
Zingiber
officinalis – Imbir lekarski jest byliną o dużych, dość
sztywnych, eliptycznie lancetowatych liściach i grubym kłączu,
które po wysuszeniu i zmieleniu na proszek dostarcza przyprawy
kuchennej. Poza tym roślina ma również pewne znaczenie lecznicze.
Występowanie:
Ojczyzną imbiru lekarskiego są ciepłe rejony Azji Wschodniej i
Wyspy Oceanu Spokojnego.
Surowiec:
kłącza.
Zawartość:
Spośród substancje biologicznie aktywnych wyodrębnionych z kłącza
imbiru do najważniejszych należy olejek lotny (do 2%) i substancja
odpowiedzialna za ostry smak kłącza, nosząca miano gingerolu.
Ponadto z kłączy można wyodrębnić jeszcze żywice i cukry.
Działanie
i zastosowanie: Posiada właściwości bakteriobójcze i może być z
powodzeniem wykorzystywany jako środek konserwujący niektóre
potrawy. Ponadto stosowanie go daje dobre wyniki w leczeniu zaburzeń
trawienia (głów tych, którym towarzyszą wymioty).
Stosowanie
go wskazane jest również w leczeniu (oczywiście pomocniczo)
przewlekłego zapalenia jelit i (również pomocniczo) przy
zatrzymaniu moczu, w reumatyzmie, krwotokach z macicy oraz
dolegliwościach ze strony śledziony.
Mając
jeszcze dodatkowo działanie wiatropędne, systematycznie stosowany
jako przyprawa kulinarna, zapobiega wzdęciom.
Znaczenie
przyprawowe: Jako przyprawa imbir ma bardzo szerokie zastosowanie.
Można go dodawać do deserów i słodkich napojów, jak i do ostrych
sosów, potraw z ryb, mięsa baraniego, wołowego, wieprzowego,
dziczyzny i drobiu. Nadto uszlachetnia niektóre zupy, takie jak
fasolowa, grochowa, czy kartoflanka.
Ma
zastosowanie w cukiernictwie i produkcji likierów, a także słynnego
piwa imbirowego (ginger–ale), w którym gustują Amerykanie. Służy
też do aromatyzowania bezalkoholowych napojów chłodzących i jako
dodatek do sałatek owocowych.
I
wreszcie – jest to jeden z podstawowych składników ostrych
wschodnich przypraw curry. Niektórzy dodają go też do marynowanych
gruszek, ogórków i dyni.
Wszakże
stosując go w kuchni, musimy w dawkowaniu zachować umiar, biorąc
pod uwagę jego niezwykle ostry, piekący smak i pamiętając, iż w
większych ilościach zabija zapach innych ziół aromatycznych.
Inne
gatunki:
Zingiber
cassumunar, syn.: Zingiber purpureum, Cassumunar roxburghi – Imbir
żółty (czerwony) to bylina o masywnym kłączu osiągająca
wysokość do 1,5 metra. Z kłącza wyrastają równowąskolancetowate
liście, tworzące jak i u innych imbirów nibyłodygę, z wnętrza
której wyrasta pęd kwiatostanowy, zwieńczony żółtymi kwiatami.
Występowanie:
Jego ojczyzną Malezja. Uprawiany na znacznym obszarze, m.in. w
Indiach i Indochinach.
Działanie
i zastosowanie imbiru żółtego jest takie samo jak imbiru
lekarskiego.
Zingiber
mioga – Imbir mioga to bylina, której organem trwałym są
bulwiaste kłącza. Z nich wyrastają okazałe szerokolancetowate
liście, które zwijając się jeden wokół drugiego tworzą
nibyłodygę. Z jej środka wyrasta okazały pęd kwiatostanowy
zwieńczony białymi kwiatkami skupionymi w wiechowaty kwiatostan.
Występowanie:
Jego ojczyzną jest Japonia.
Działanie
i zastosowanie: Kłącza (a także owoce) opisywanej rośliny są
jadalne. Posiadają one znaczenie lecznicze i przyprawowe. Spożywanie
kłączy imbiru mioga zalecane jest w zaburzeniach trawienia,
wzdęciach, nudnościach, wymiotach, a pomocniczo w przeziębieniu
przebiegającym z silnym katarem i znacznie podwyższoną ciepłotą
ciała.
Zingiber
zerumbet – Imbir cytwarowy jest byliną bardzo przypominającą
wyglądem swego niżej opisanego krewniaka – imbir lekarski.
Występowanie:
Roślina ród swój wiedzie z Azji Południowo–Wschodniej, chociaż
nie są znane jej dzikie egzemplarze. Jest uprawiana przede wszystkim
na Półwyspie Indyjskim i w Indochinach.
Surowiec:
kłącza.
Zawartość:
m.in. żywice, cukry i gingerol i zerumbon.
Działanie
i zastosowanie: Kłącza imbiru cytwarowego są mniej ostre w smaku
od kłączy imbiru lekarskiego. Spożywanie kłączy (po wysuszeniu i
zmieleniu na proszek) zaleca się przy wzdęciach, jako środek
wiatropędny i rozkurczowy. Ze względu na zawartość zerumbonu
imbir cytwarowy znajduje zastosowanie w leczeniu chorób
nowotworowych.
Porady zamieszone w tym leksykonie nie mają na celu zastąpienia medycznych porad lekarza. Skonsultuj się więc z nim, zanim zastosujesz propozycje tu przedstawione. Autor nie ponosi odpowiedzialności za szkody, straty lub choroby spowodowane leczeniem się na własną rękę.
Powrót do zakładek:
