wtorek, 2 października 2018

Polygonum – Rdest

Polygonum – Rdest

Polygonum aviculare – Rdest ptasi z rodziny rdestowatych jest niewielką rośliną roczną, przeciętnie osiągającą 10–20 cm wysokości. Łodygi ma cienkie, silnie rozgałęzione. Pokrywają je eliptyczne listki ciemnozielonej barwy. Kwiatuszki niezwykle drobne – różowego koloru, po przekwitnięciu wiążą się w owocki typu orzeszka
Występowanie: Rdest ptasi jest pospolitą rośliną krajową, równie łatwo spotykaną w miastach, jak i śród pól, na przydrożach, przychaciach, w pobliżu wód i w sadach.
Surowiec: ziele.
Zawartość: m.in.: krzemionka, flawonoidy, garbniki i śluz.
Działanie i zastosowanie: Napar z ziela (1 łyżeczkę rozdrobnionego suszu zalać 1 szklanką wrzącej wody, parzyć pod przykryciem 15–20 minut, następnie zaś przecedzić i pić 3–4 razy dziennie po 1/2 szklani) to środek zalecany w kamicy nerkowej.
Jest to specyfik moczopędny, przeciwzapalny i przeciwkrwotoczny, ponadto działający jeszcze ściągająco.
Winno się go stosować w przypadku biegunki, krwawień z przewodu pokarmowego, stanów zapalnych pęcherza, a zewnętrznie do płukania jamy ustnej i gardła w ich stanach zapalnych.

Inne gatunki:

Polygonum bistorta – Rdest wężownik to okazała bylina. Organem trwałym rośliny jest masywne, powyginane kłącze, z którego wyrasta wzniesiona, pusta łodyga mogąca osiągać do 100 cm wysokości. Liście tej rośliny są dość duże, z kształtu jajowato lancetowate, o podwiniętych falistych brzegach. Drobne różowawe kwiatuszki zebrane są w okazałe kłosowate kwiatostany. Owocem jest miniaturowych orzeszek.
Występowanie: roślina krajowa, którą spotyka się na wilgotnych łąkach, w pobliżu rowów melioracyjnych, a niekiedy także i w ogrodach.
Surowiec: kłącze.
Zawartość: m.in. garbniki (dużo!) i krzemionka.
Działanie i zastosowanie: Odwar z kłączy (1 łyżeczkę rozdrobnionego suszu zalać 1 szklanką wody i gotować pod przykryciem 8–10 minut, następnie zaś przecedzić i w razie konieczności pić 2 razy dziennie po 1/4 szklanki) to silny środek ściągający, przeciwkrwotoczny i przeciwzapalny.
Zaleca się go w ciężkich (nawet krwawych) biegunkach, a także jako środek przeciwkrwotoczny w krwawieniach z przewodu pokarmowego, czerwonce, cholerze, zapaleniu pęcherza moczowego, zapalenia okrężnicy, bardzo obfitych krwawieniach menstruacyjnych i krwawieniach z macicy.
Zewnętrznie odwar ów służy do przemywania krost, owrzodzeń, a także do płukania jamy ustnej, gardła i dziąseł w ich stanach zapalnych.

Polygonum bistortioides – działa moczopędnie, przeciwzapalnie i przeciwkrwotocznie (słabo!), ponadto działający jeszcze ściągająco.

Polygonum carneum – rośnie na alpejskich łąkach Kaukazu – działanie i zastosowanie zbliżone do rdestu wężownika.

Polygonum hydropiper – Rdest ostrogorzki, zwany niekiedy rdestem wodnym, bądź pieprzem wodnym. Smak rozgryzionych liści w pełni usprawiedliwia nazwę nadaną roślinie, istotnie są one gorzkie i piekące.
Rdest ostrogorzki jest rośliną roczną, o podnoszących się łodygach, których wysokość może wynosić maksymalnie 50 cm. Liście pokrywające łodygi są dość duże, z kształtu lancetowate, całobrzegie o zaostrzonych końcach. Z kątów liści, w pobliżu wierzchołków pędów, wyrastają kwiatostany złożone z bardzo małych, drobnych kwiatków barwy różowawej bądź zielonkawej. Chociaż pojedyncze kwiatuszki nie posiadają żadnej, najmniejszej nawet, wartości dekoracyjnej, to kwiatostany dość ładnie się prezentują. Po zapyleniu i zapłodnieniu kwiatków wiążą się w liczne drobne owocki typu orzeszka.
Występowanie: roślina krajowa, która występuje w pobliżu wód, na podmokłych łąkach i bagnach.
Surowiec: ziele.
Zawartość: garbniki, saponiny, olejek eteryczny, flawonoidy.
Działanie i zastosowanie: Nalewka alkoholowa z ziela rdestu ostrogorzkiego jest nadzwyczaj skutecznym środkiem przeciwkrwotocznym, zalecanym przede wszystkim w krwawieniach z kobiecych narządów rozrodczych.
Stosowane zewnętrznie okłady ze świeżych liści opisywanej rośliny na zropiałe krosty i owrzodzenia skutecznie je leczą.
Sproszkowane suche liście rdestu ostrogorzkgiego mogą mieć niewielkie zastosowanie jako ostra przyprawa kulinarna

Polygonum multiflorum – Rdest wielkokwiatowy – okazałe pnącze pochodzące z Chin. Surowiec stanowią korzenie. Wywar z nich stosuje się jako lek uspokajający i słabo nasenny, obniżający poziom cholesterolu, łagodzący dolegliwości związane z menopauzą, wzmacniający wątrobę i nerki, łagodzący dolegliwości menstruacyjne (w tym napięcie przedmiesiączkowe).

Polygonum odoratum – Rdest wonny ma podobne (tyle ze slabsze) działanie i zastosowanie jak rdest ptasi. Prócz tego odgrywa również znaczenie jako przyprawa do drobiu i jaj.

Polygonum persicaria – Rdest plamisty to roślina roczna o cienkich prostych pędach. Liście ma pojedyncze, lancetowate, całobrzegie. Na wierzchu blaszek liściowych znajdują się ciemne plamki. Kwiatki ma drobniutkie, różowawe, zebrane w gęste wyprostowane kwiatostany. Owocem jest drobny orzeszek.
Występowanie: Europa i Azja, w Polsce pospolity chwast.
Surowiec: ziele.
Zawartość: Glikozydy flawonoidowe – hyperozyd, kwercetyna, kwasy organiczne, witaminy C i K.
Działanie i zastosowanie: Napar z ziela przyjmuje się w leczeniu krwawiących hemoroidów, oraz jako środek łagodnie przeczyszczający.

Polygonum tomentosum, syn.: Polygonum lapathifolum – Rdest szczawiolistny, zwany także gruczołowatym lub szorstkim to pospolita roczna roślina. Łodygi tworzy wyprostowane i rozgałęziające się. Liście ma z kształtu równo wąskolancetowate. Drobne różowawozielonkawe kwiatuszki skupione są w wydłużone, dość dekoracyjne, kłosowate kwiatostany. Kwiaty po zapyleniu i zapłodnieniu wiążą się w niewielkie owocki typu orzeszka.
Występowanie: roślina krajowa, która porasta ziemie zasobne w wilgoć, brzegi wód, rowy melioracyjne, ale także spotykana jest w ogrodach i na polanach.
Surowiec: ziele.
Zawartość: m.in. garbniki, saponiny, olejek eteryczny, kwasy organiczne i witamina C.

Działanie i zastosowanie: Herbatka z liści (1 łyżeczkę rozdrobnionego suszu zalać 1 szklanką wrzącej wody i parzyć pod przykryciem przez 15–20 minut, następnie zaś przecedzić i w razie potrzeby pić 2–3 razy dziennie po 1/2 szklanki) to środek moczopędny, przeciwkrwotoczny i ściągający. Jego przyjmowanie zaleca się w kamicy nerkowej, krwawieniach z przewodu pokarmowego i kobiecych narządów rodnych, stanach zapalnych pęcherza, a zewnętrznie do płukania jamy ustnej i dziąseł w ich stanach zapalnych.


Porady zamieszone w tym leksykonie nie mają na celu zastąpienia medycznych porad lekarza. Skonsultuj się więc z nim, zanim zastosujesz propozycje tu przedstawione. Autor nie ponosi odpowiedzialności za szkody, straty lub choroby spowodowane leczeniem się na własną rękę.

Powrót do zakładek:
P