Morus
– Morwa
Morus
alba – Morwa biała to dość okazałe drzewo użytkowe i
ozdobne, posiadające również pewne właściwości lecznicze. Morwa
biała jest znana przede wszystkim z tego, iż jej liście służą
jako karma dla gąsienic jedwabników. Jest to drzewo (rzadziej silny
krzew) osiągający wysokość do 10 m., o liściach okrągławo
jajowatych, czasem klapowanych, czasem nie podzielonych. Jest to
roślina jednopienna, lecz, lecz rozdzielnopłciowa. Z kwiatów
żeńskich zawiązują się drobniutkie owocki skupione w niewielkie,
białej barwy owocostany. Są one smaczne i słodkie.
Morwę
białą udomowiono w Chinach już przed wieloma tysiącami lat i od
tamtej pory wykorzystuje się jej właściwości lecznicze.
Występowanie:
Azja Środkowo–Wschodnia i Chiny.
Surowiec:
kora, liście i owoce.
Zawartość:
W liściach występują garbniki, flawonoidy, kumaryny, kwasy
organiczne, związki żywicowe i nieco olejku eterycznego. Owoce
bogate są w cukry, flawonoidy, pektyny, kwasy organiczne, garbniki,
prowitaminę A i nieco witaminy C.
Działanie
i zastosowanie: Odwar z kory gałązek i korzeni morwy białej
stosowane są jako środek leczący kaszel, bronchit, astmę i –
pomocniczo – padaczkę. Posiada on ponadto nieznaczne działanie
moczopędne.
Świeży
sok wyciśnięty z korzeni jest dość dobrym środkiem
przeciwrobacznym – zabija glisty pasożytujące w przewodzie
pokarmowym.
Nalewka
na liściach morwy to specyfik przeciwgorączkowy, który zalecany
jest przy grypie, anginie i zwykłym przeziębieniu.
Świeży
sok wyciśnięty z owoców przejawia zdolność uśmierzania bólu
zębów.
Sok
z owoców morwy białej jest dobrym środkiem pomocniczym w leczeniu
dolegliwości sercowo–naczyniowych. Ponadto jest także specyfikiem
krwiotwórczym i przeciwkrwotocznym, zalecanym w anemii, krwawieniach
poporodowych oraz nazbyt obfitych i długotrwałych krwawieniach
menstruacyjnych.
Spożywanie
większych ilości świeżych owoców morwy białej jest szczególnie
wskazane w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy.
Inne
gatunki:
Morus
nigra – Morwa czarna jest drzewem wysokim, bo mogącym dorastać
do 15 metrów. Wydawane przez nią owoce mają kolor czerwonoczarny,
i są smaczne.
Występowanie:
Morwa czarna, wiodąca swój ród z Zakaukazia i Iranu, została
poznana o wiele później niż morwa biała.
Zawartość:
W liściach występują garbniki, flawonoidy, kumaryny, kwasy
organiczne, związki żywicowe, glikozydy i nieco olejku eterycznego.
Owoce bogate są w cukry, flawonoidy, pektyny, kwasy organiczne,
garbniki, prowitaminę A i nieco witaminy C. Owoce morwy czarnej
chociaż uboższe, jeśli idzie o zawartość cukrów, od owoców
morwy białej, posiadają o wiele więcej witaminy C, a oprócz tego
dużo żelaza i kwasu fosforowego.
Działanie
i zastosowanie: Owoce morwy czarnej to dobry i wypróbowany środek
napotny. Natomiast tak świeże liście jak i sok z nich wyciśnięty,
są wspaniałym środkiem gojącym, który można stosować w
leczeniu wyjątkowo trudno gojących się ran i owrzodzeń.
Wysuszone
i sproszkowane łyko z gałązek morwy czarnej może być używane w
postaci zasypek na skaleczenia i krwawiące żylaki odbytu.
Morus
papyrifera – Morwa papierowa to drzewo osiągające 10 metrów
wysokości, o liściach jajowatych, głęboko wcinanych, owocach
oranżowoczerwonych, jadalnych. Pochodzi z Korei i Japonii –
działanie i zastosowanie zbliżone do morwy czerwonej.
Morus
rubra – Morwa czerwona jest gatunkiem północnoamerykańskim.
Pozwolę sobie zacytować co na jej temat pisze Józef
Gerald-Wyżycki:
„Morwa
czerwona (...) pochodzi z Wirginii. Owoce jej czerwone, słodkie,
przy należytym staraniu większe są i smaczniejsze [niż owoce
morwy białej]. Liście morwy czerwonej grubsze są wprawdzie i
twardsze, atoli jedwabniki jedzą je chętnie, a w swej tęgości nie
tak prędko więdną. Można je hodować w drzewa wysokopienne i w
krzewy. Drzewo to kontentuje się gruntem piaszczystym, a gdy ten
zmieszany jest z gliną, bujnie na nim urasta. (...)
Rozmnażanie
morwy czerwonej dzieje się tylko z nasienia; inne sposoby
rozmnażania wcale mu nie służą (...)” (Józef Gerald-Wyżycki,
dz. cyt., s. 90)
Morwa
czerwona posiada niewielkie znaczenie lecznicze. Surowiec lekarski
stanowią: kora, liście, owoce i pędy. W liściach i korze
występują liczne biologicznie aktywne substancje: garbniki,
flawonoidy, kumaryny i kwasy organiczne. Odwar, napar z kory, liści
oraz pędów, a także niekonserwowany sok z owoców zalecane są
przy uporczywym kaszlu, bronchicie, w chorobach nerek i pęcherza.
Prócz tego nalewka alkoholowa na liściach obniża temperaturę
ciała.
Porady zamieszone w tym leksykonie nie mają na celu zastąpienia medycznych porad lekarza. Skonsultuj się więc z nim, zanim zastosujesz propozycje tu przedstawione. Autor nie ponosi odpowiedzialności za szkody, straty lub choroby spowodowane leczeniem się na własną rękę.
Powrót do zakładek:
